Bilim insanları, bir sonraki pandemiye neden olacak virüsün tavuk kümeslerinde ve ördek havuzlarında dolaştığı konusunda uyardı. Gökyüzünden ölü martıların yağdığını ve kuş gribi vakalarının geçen yıla kıyasla iki kat arttığına dikkat çeken araştırmacılar, H5N1 virüsünün insanlarda Covid-19’dan daha ölümcül bir salgına yol açmasının an meselesi olduğunu söyledi. Uzmanlar, özellikle bu kış ayında mevsimsel grip ile kuş gribi vakalarının doğada aynı anda görülmesinin canlı hücrelerinin genetik materyalinin değişmesiyle sonuçlanacağını kaydetti.
Birinci Dünya Savaşı’nın sonunda şu anda dolaşımda olan H5N1 ile akraba olan bir virüsün neden olduğu İspanyol gribi salgını nedeniyle yaklaşık 50 milyon kişi öldü. Yani o sırada hayatta olan her 35 kişiden biri hayatını kaybetti.
Şimdiye kadar kuş gribinin yeni bir türü olan H5N1 virüsü ise Eylül 2021’den bu yana dünya çapında 22 milyondan fazla kuş ve kümes hayvanında tespit edildi. Vaka sayısı bir önceki yılın rekorunu ikiye katladı.
Bununla birlikte, uzmanlara göre yeni kuş gribi virüsü sadece hızla yayılmakla kalmıyor, aynı zamanda benzeri görülmemiş bir seviyede öldürüyor. Birleşik Krallık’ta, aylardır İskoçya ve doğu kıyılarındaki adalarda ölü kuşlar kumsallara saçılırken, Brighton’da gökyüzünden ölü martılar yağıyor.
İngiltere’deki Cornwall Wildlife Trust geçen hafta bir uyarı yayınlayarak halkı hasta veya ölü deniz kuşlarından uzak durmaya ve ‘hiçbir koşulda hayvanlara dokunmamaya’ çağırdı.
East Anglia Üniversitesi’nde bulaşıcı hastalık uzmanı olan Prof. Dr. Paul Hunter konuyla ilgili yaptığı açıklamada, “Artık kuş gribinin insanlarda salgına neden olup olmayacağını konuşmak yerine bunun ne zaman gerçekleşeceğini konuşmamız gerekiyor” dedi.
DailyMail’e açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Hunter, “Bu şu an ya da torunlarımızın zamanında gerçekleşebilir. Bunlar çok rastgele olaylardır ve ne zaman olacağını asla gerçekten tahmin edemezsiniz, ancak etrafta ne kadar vaka olursa, risk de o kadar yüksek olur” diye konuştu.
Diğer taraftan Prof. Dr.Hunter, özellikle bu yıl büyük bir mevsimsel grip salgını beklendiğini söyledi.
Hunter, “Etrafta çok sayıda kuş ve mevsimsel grip vakasının aynı anda bulunması felakete davetiye olabilir. Aynı hücreye aynı anda bulaşan birbiriyle ilgisiz iki grip virüsü alırsanız, genetik materyali değiştirmeye başlarlar.
Risk küçük olsa da, 2003’ten beri sadece 860 kişiye H5N1 bulaştı. Bu durum mevcut varyantın insanlarda yayılması için ihtiyaç duyduğu mutasyonları elde etmesine izin verebilir. Söz konusu durum geçmişte, pandemilere neden olabilecek genetik kaymaya yol açtı” diyerek sözlerini tamamladı.
Öte yandan Nottingham Üniversitesi’nde bulaşıcı hastalıkların epidemiyolojisi bölümünden emekli olan Prof. Dr. Keith Neal, bu kışın en büyük viral tehdidin mevsimsel grip olduğunu söyledi.
Neal, “Son iki buçuk yıldır karantinalar ve sınırlı sosyal etkileşimler nedeniyle bağışıklık sistemlerimiz ciddi bir şekilde zayıfladı. Bu, normalde zararsız olan virüslerin intikam almak için geri gelmesi anlamına geliyor.
Çocuk felci gibi bir zamanlar ortadan kaldırılan hastalıkların bazı bölgelerde yeniden salgınlara neden olduğunu görüyoruz. Mevsimsel gribin geleceğini biliyoruz, kuş gribi de insanlara sıçrayabilir.Ancak mevsimsel grip ve kuş gribi ne kadar çok dolaşırsa, ikisinin etkileşime girme ve büyük bir genetik değişime neden olma riski o kadar büyük olur.
Olasılık sırasına göre normal gribin bir sonraki pandemimiz olacağını düşünüyorum, ancak daha büyük endişe kuş gribi çünkü bu yayılırsa hiçbir doğal korumamız yok” değerlendirmesinde bulundu.